Ένας στους τρεις ενήλικες σε κάποια φάση της ζωή του θα υποφέρει από ξηρότητα στα μάτια που ονομάζεται ξηροφθαλμία. Έρευνα του Weill Cornell Medical College ανακάλυψε πως για τα αυξημένα περιστατικά εμφάνισης της ενοχοποιείται η πολύωρη χρήση smartphones και υπολογιστών.
ο λόγος είναι ότι κοιτάζοντας για πολλές ώρες τις συσκευές αυτές καταλήγουμε να ανοιγοκλείνουμε τα μάτια μας κατά 50% λιγότερο συχνά από όταν κοιτάμε κάτι άλλο, με αποτέλεσμα τα δάκρυα που βρίσκονται στην επιφάνεια του ματιού να εξατμίζονται και να μη μετακινούνται εκεί νέα και καθαρά δάκρυα.
Το σύνδρομο ξηροφθαλμίας έχει πολλές αιτίες. Μια από τις πιο συχνές αιτία είναι η διαδικασία γήρανσης. Καθώς μεγαλώνουμε το σώμα μας παράγει λιγότερο λιπαρές ουσίες– 60% λιγότερο στην ηλικία των 65 απ’ ότι στην ηλικία των 18. Αυτό είναι περισσότερο εμφανές στις γυναίκες, οι οποίες τείνουν να έχουν ξηρότερο δέρμα απ’ ότι οι άνδρες. Η έλλειψη ελαίου προσβάλλει και την δακρυική στιβάδα. Χωρίς το απαραίτητο έλαιο η ελαιώδης στιβάδα δεν μπορεί να καλύψει όλη την δακρυική στιβάδα η οποία εξατμίζεται γρηγορότερα και αφήνει περιοχές του κερατοειδούς στεγνές. Πολλοί άλλοι παράγοντες, όπως η ζέστη, η ξηρασία και ο αέρας, το μεγάλο υψόμετρο και ο καπνός του τσιγάρου προκαλούν επίσης ξηροφθαλμία. Πολλοί άνθρωποι αισθάνονται τα μάτια τους στεγνά όταν διαβάζουν ή δουλεύουν με τον υπολογιστή. Συχνά διαλείμματα για βλεφαρισμό προσφέρουν ενυδάτωση στα μάτια και απαλλάσσουν από τα συμπτώματα. Οι χρήστες φακών επαφής μπορεί επίσης να υποφέρουν από ξηρότητα επειδή οι φακοί επαφής απορροφούν την δακρυική στιβάδα, δημιουργώντας μακροχρόνιο σχηματισμό πρωτεϊνικών ιζημάτων στον φακό επαφής. Επίσης, ορισμένοι φάρμακα, προβλήματα θυρεοειδούς, έλλειψη βιταμίνης Α, και ασθένειες όπως Parkinson, ο ερυθηματώδης λύκος ή η ρευματοειδής αρθρίτιδα, το σύνδρομο Sjogren (εκτός της ξηροφθαλμίας προκαλεί ξηροστομία και ξηρότητα των βλεννογόνων). Οι γυναίκες συχνά παρουσιάζουν πρόβλημα ξηρότητας κατά την εμμηνόπαυση λόγω ορμονικών αλλαγών. Επίσης μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο, πολλές φορές παρατητείται ο λεγόμενος λαγόφθαλμος, δηλ. το μάτι δεν κλείνει καλά με συνέπεια τα δάκρυα να εξατμίζονται πιο γρήγορα και να έχουμε ξηροφθαλμία.
Τα συμπτώματα της ξηροφθαλμίας είναι η αίσθηση ξένου σώματος, η φαγούρα, το κάψιμο. Τα συμπτώματα αυτά μοιάζουν με την χρόνια επιπεφυκίτιδα ωστόσο η κλινική εξέταση μπορεί να δείξει την αιτία του προβλήματος. Τα μάτια μας μπορεί να είναι ελαφρώς κόκκινα, χωρίς τσίμπλες. Μας κάνουν να υποφέρουμε χωρίς να καταλαβαίνουμε το γιατί. Ο κερατοειδής μπορεί να εμφανίζει στικτή επιθηλιοπάθεια δηλ. μικρές αλλοιώσεις σαν σημειακά γδαρσίματα. Σε πιο βαριές καταστάσεις που δεν έχουν αντιμετωπιστεί, μπορούμε να έχουμε και απώλεια του οφθαλμού αν υπάρξει επιμόλυνση (κερατίτιδα) ή τήξη του κερατοειδούς από την παντελή έλλειψη δακρύων.
Απλή ενόχληση
Καύσος
Ερυθρότης
Φαγούρα-Επίμονη αίσθηση ύπαρξης άμμου στα μάτια
Θολή όραση που βελτιώνεται με τον βλεφαρισμό
Αύξηση των συμπτωμάτων μετά το διάβασμα την τηλεόραση ή την δουλεία στον υπολογιστή
Δυσκολία στην εφαρμογή των φακών επαφής
Δακρύρροια
Έντονος ερεθισμός του ματιού από τον καπνό ή τον άνεμο
Θεραπευτική αγωγή για την ξηροφθαλμία
Για την ξηροφθαλμία υπάρχει μια σειρά τρόπων θεραπείας, με στόχο την ανακούφιση των συμπτωμάτων ή την θεραπεία του υποκείμενου αιτίου. Οι συνηθέστεροι τρόποι θεραπείας περιλαμβάνουν:
-
Eλαχιστοποίηση της ξηρότητας: αποφεύγετε καταστάσεις που συντείνουν στην ξηρότητα, όπως την υπερβολική θέρμανση ενός δωματίου, τον άνεμο και το κάπνισμα. Έξω από το σπίτι καλό είναι να φοράτε γυαλιά wraparound, για να μειώνεται η ξηραντική επίδραση του αέρα στα μάτια
-
Τεχνητά δάκρυα: ανακουφίζουν τα μάτια γιατί συμπληρώνουν τα φυσικά δάκρυα και χρησιμοποιούνται, συνήθως, για ελαφρές περιπτώσεις ξηροφθαλμίας.
-
Οφθαλμικές σταγόνες με ιατρική συνταγή: διεγείρουν την παραγωγή φυσικών δακρύων
- Χειρουργική επέμβαση: υπάρχει η δυνατότητα να εισαχθούν βύσματα για να εμποδίσουν την οδό παροχέτευσης των δακρύων ή να αφαιρεθούν τελείως